خواص مارچوبه

مارچوبه یکی از سبزیجات محبوب و پر مصرف در سراسر جهان می باشد که در دسته بندی گیاهان علفی چند ساله قرار می گیرد. جالب است بدانید گل های موجود بر روی این گیاه نر و ماده هستند، که نرها رنگی زرد مایل به سبز دارند و گل های ماده قرمز رنگ هستند. مهم ترین مراکز کاشت مارچوبه در کشورمان ایرانی شهرهای دزفول، اراک، اصفهان، قزوین، خوی، تبریز و .. هستند. مارچوبه معمولا به صورت کنسروی در فروشگاه ها موجود می باشد، البته آنرا مانند دیگر سبزیجات می توان به سلیقه خود به صورت پخته یا خام مصرف کرد، برای آشنایی بیشتر با خواص و مضرات مارچوبه در ادامه با چی شی همراه باشید.

خواص مارچوبه

کاهش فشار خون

اگر با فشار خون بالا مواجه هستید می توانید از مارچوبه استفاده کنید. مارچوبه به دلیل اینکه حاوی مقادیر غنی از پتاسیم می باشد می تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند که در نتیجه باعث می شود که خطر ابتلا به بیماری های قلبی کاهش یابد.

پیشگیری از پوکی استخوان

مارچوبه به دلیل اینکه حاوی مقادیر غنی از ویتامین K می باشد می تواند به روند جذب کلسیم کمک کند. علاوه بر این مصرف مارچوبه باعث می شود که مقدار کلسیم دفع شده توسط ادرار نیز کاهش یابد که در نتیجه به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان کمک می کند.

سلامت دستگاه گوارش

مارچوبه از گیاهانی محسوب می شود که برای دستگاه گوارش بسیار مفید باشد. مارچوبه به دلیل اینکه حاوی مقادیر غنی از فیبر می باشد برای درمان نفخ شکم، درد معده و افزایش باکتری های مفید موجود در روده بسیار مفید است.

سلامت چشم

یکی از دلایلی که مارچوبه می تواند به سلامت چشم ها و تقویت بینایی کمک کند این است که این گیاه حاوی مقادیر سرشار از ویتامین A می باشد و علاوه بر سلامت چشم ها می تواند خطر ابتلا به بیماری های مثل آب مروارید و شب کوری را نیز به طور محسوسی کاهش دهد.

لاغری و کاهش وزن

مارچوبه از سبزیجاتی می باشد که کالری بسیار پایینی دارد و یک گزینه مناسب برای رژیم های لاغری می باشد. علاوه بر این فیبر موجود در مارچوبه می تواند پس از مصرف باعث کاهش اشتها شود و از پرخورش جلوگیری کند.

مفید برای بارداری

در دوران بارداری هم می توانید روی کمک مارچوبه حساب کنید. مارچوبه حاوی مقادیر غنی از فولات می باشد و به همین جهت می تواند به سلامت و افزایش رشد جنین کمک شایانی کند. یکی از دیگر از خاصیت های مارچوبه در دوران بارداری این است که می تواند خطر ابتلای جنین به نقص لوله عصبی را کاهش دهد.

درمان یبوست

یبوست معمولا به این دلیل به وجود می آید که فیبر کافی برای حرکات روده ای در بدن موجود نباشد، مارچوبه حاوی مقادیر غنی از فیبر نامحلول می باشد و به همین جهت می تواند باعث بهبود حرکات روده شود که در نتیجه به درمان و پیشگیری از یبوست کمک کند.

خواص ضد سرطانی

جالب است بدانید که مارچوبه خواص ضد سرطانی دارد. مارچوبه حاوی مقادیر غنی از آنتی اکسیدان گلوتاتیون می باشد که می تواند به سم زدایی بدن کمک کند و باعث کاهش خطر ابتلا به انواع سرطان های شایع مثل سرطان پستان و ریه شود.

تقویت سیستم ایمنی بدن

مارچوبه به دلیل دارا بودن ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مثل ویتامین C و E و همچنین مواد معدنی مانند روی و سلنیوم، می‌تواند نقش موثری در تقویت سیستم ایمنی بدن ایفا کند. این گیاه با کاهش التهاب و مبارزه با رادیکال‌های آزاد، احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی را کاهش می‌دهد.

بهبود عملکرد مغز و حافظه

مارچوبه به دلیل داشتن فولات و ویتامین B12 می‌تواند به بهبود عملکرد مغز کمک کند. فولات موجود در این گیاه، همراه با ویتامین B12، نقش موثری در بهبود حافظه و کاهش احتمال ابتلا به زوال عقل و آلزایمر دارد.

کاهش التهاب

مارچوبه حاوی ترکیبات ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. این خاصیت به ویژه برای افرادی که از بیماری‌های مزمن مانند آرتروز رنج می‌برند، مفید است.

حفظ سلامت پوست

مارچوبه حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که به جلوگیری از آسیب‌های پوستی ناشی از اشعه‌های مضر خورشید کمک می‌کند. همچنین ویتامین C موجود در آن می‌تواند تولید کلاژن را افزایش داده و به شادابی و جوانسازی پوست کمک کند.

کاهش احتمال ابتلا به دیابت

مصرف مارچوبه می‌تواند به کنترل قند خون کمک کند. این گیاه حاوی ترکیباتی است که ترشح انسولین را تقویت کرده و سطح قند خون را پایدار نگه می‌دارد.

بهبود عملکرد کلیه

مارچوبه خاصیت ادرارآوری دارد و به دفع سموم از بدن کمک می‌کند. این ویژگی باعث بهبود عملکرد کلیه‌ها و کاهش احتمال تشکیل سنگ کلیه می‌شود.

کاشت مارچوبه

مارچوبه گیاهی چندساله و مقاوم است که به دلیل خواص فراوان و ارزش اقتصادی بالا، کاشت آن مورد توجه قرار گرفته است. این گیاه برای رشد به خاکی سبک، حاصلخیز و دارای زهکشی مناسب نیاز دارد. کاشت مارچوبه از طریق بذر یا ریشه‌های جوانه‌دار (تاج) انجام می‌شود. برای شروع، بذرها را در محیطی گرم و مرطوب کشت کرده و پس از رشد نهال‌ها، آن‌ها را به زمین اصلی منتقل کنید. آبیاری منظم، نور کافی و کوددهی مناسب، از عوامل کلیدی موفقیت در کاشت مارچوبه هستند. برداشت محصول معمولاً از سال دوم آغاز می‌شود و تا ۱۵ سال می‌تواند ادامه یابد. این گیاه به دلیل نیاز کم به مراقبت و بازدهی طولانی، گزینه‌ای ایده‌آل برای کشاورزان است.

زیان های مارچوبه

تداخل دارویی

همانطور که در بالا توضیح دادیم مارچوبه حاوی مقادیر غنی از ویتامین K می باشد و به همین دلیل می تواند باعث رقیق تر شدن خون شود. اگر از داروهایی مثل وارفارین که به رقیق تر شدن خون کمک می کنند استفاده می کنید بهتر است از مصرف زیاد مارچوبه خودداری کنید.

حساسیت و آلرژی

مارچوبه از سبزیجاتی محسوب می شود که می تواند باعث حساسیت و آلرژی شود و به همین دلیل اگر با لمس یا مصرف مارچوبه دچار مشکلاتی مانند خارش گلو، تنگی نفس و یا خارش و قرمزی پوشت شدید ممکن است به ان حساسیت داشته باشید. به همین دلیل بهتر است اگر به این گیاه آلرژی دارید یا از مصرف آن صرف نظر کنید، یا آنرا به صورت پخته شده مصرف کنید. البته ممکن است به صورت پخته شده هم باعث حساسیت شود و قبل از مصرف زیاد حتما مقدار کمی مصرف کنید تا مطمئن شوید.

افزایش گاز معده

مصرف مارچوبه ممکن است در برخی افراد باعث ایجاد نفخ و افزایش گاز معده شود. این مسئله به دلیل وجود نوعی کربوهیدرات به نام “رافینوز” در این گیاه است که به راحتی در دستگاه گوارش هضم نمی‌شود.

بوی ناخوشایند ادرار

یکی از اثرات جانبی مصرف مارچوبه، تولید بوی خاص و ناخوشایند در ادرار است. این بو به دلیل وجود ترکیبات گوگردی در مارچوبه است که ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد.

افزایش احتمال تشکیل سنگ کلیه

مارچوبه حاوی مقادیری اگزالات است که می‌تواند در افراد مستعد، احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد. اگر سابقه سنگ کلیه دارید، بهتر است در مصرف این گیاه احتیاط کنید.

تأثیرات بر دستگاه گوارش

در برخی افراد با دستگاه گوارش حساس، مصرف زیاد مارچوبه ممکن است باعث ایجاد دل‌درد یا تحریک معده شود. برای کاهش این اثرات، بهتر است مارچوبه را به صورت پخته شده مصرف کنید.