علائم چسبندگی رحم

چسبندگی رحم به وضعیتی گفته می‌شود که دیواره‌های داخلی رحم به هم چسبیده باشند. برای توصیف این مسئله، اصطلاح “سندرم آشرمن” نیز به‌کار می ‌رود. این وضعیت می‌تواند ناشی از التهابات، عفونت‌ها، عمل جراحی، آسیب دیدگی و یا علل دیگر باشد. این وضعیت حتی می ‌تواند باعث کاهش شانس باروری شود و در برخی موارد ممکن است به علت دشواری در حرکت تخمدان تا رسیدن به رحم، باعث عدم توانایی زن در باردار شدن شود. داخل رحم شبیه به یک بادکنک است که دارای دیواره‌های صاف جلویی و پشتی است و داخل آن بافتی به نام آندومتر پوشیده شده است. در طی قاعدگی، لایه سطحی (بالایی) آندومتر ریخته می‌شود و هنگام بارداری، جنین در آندومتر لانه‌گزینی می‌کند. اما آسیب و یا عفونت آندومتر می‌تواند باعث آسیب رساندن به پوشش داخلی رحم شود و باعث ایجاد چسبندگی بین دیواره‌های داخلی رحم شود.

علت چسبندگی رحم چیست؟

انواع چسبندگی رحم

چسبندگی ها می توانند با نظر به شدت و نیاز به درمان، متفاوت باشند. تشکیل بافت برای زخم و تشکیل چسبندگی بخشی طبیعی از روند بهبودی است، اما ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. به عنوان مثال، باعث می‌شود قسمت‌هایی از بدن که معمولاً به هم متصل نیستند به یکدیگر بچسبند.

برای مثال در صورتی که روده با رحم متصل شود، مشکلات گوارشی ایجاد می‌شود و لوله فالوپ ممکن است به تخمدان بچسبد که باعث کاهش باروری خواهد شد. بافت ترمیم شده، کمتر از بافت طبیعی انعطاف پذیری و کشسانی دارد، بنابراین، چسبندگی حرکت طبیعی اندام‌های لگنی را مختل می کند و می‌تواند باعث درد شود.

علائم چسبندگی رحم

علائم این بیماری ممکن است شامل درد شکمی، ناراحتی جنسی، خروج خون غیرمعمول، بیماری‌های عفونی و مشکلات باروری باشد. البته در برخی موارد، چسبندگی رحم ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکند، اما شایع ترین علائم آن شامل این چند نشانه است.

🟥 از رابج ترین علامتی که بسیاری از زنان با چسبندگی رحم تجربه می‌کنند، درد شکمی است. این درد می‌تواند در پایین شکم و قسمت پایینی و بخصوص در دوران قاعدگی به صورت شدیدتر احساس شود.

🟥 ناراحتی جنسی نیز یکی دیگر از علائم چسبندگی رحم می‌باشد. بستگی به میزان و موقعیت چسبندگی دارد که می‌تواند باعث ناراحتی جنسی در زنان شود.

🟥 زنان مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است خونریزی‌های غیرمعمولی داشته باشند، مانند خروج خون بین قاعدگی‌ها یا خونریزی پس از رابطه جنسی. این نشانه می‌تواند یک علامت مهم برای تشخیص چسبندگی رحم باشد.

🟥 چسبندگی رحم ممکن است باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های عفونی در رحم و اطراف آن شود. به همین دلیل، زنان مبتلا به چسبندگی رحم باید به ویزیت‌های پزشکی منظم بروند و تحت نظر پزشک قرار گیرند.

🟥 علاوه بر این، چسبندگی رحم می‌تواند باعث مشکلات باروری شود، از جمله عدم توانایی بارداری، سقط جنین و مشکلات زایمانی. برای تشخیص دقیق و درمان چسبندگی رحم، بهتر است به پزشک خود مراجعه کرده و مشکل خود را مطرح کنید.

🟥 اسهال یا یبوست: در بعضی از موارد، چسبندگی رحم می‌تواند باعث اختلالات گوارشی شود و باعث اسهال یا یبوست شود.

🟥 درد و ناراحتی در منطقه لگن: چسبندگی رحم ممکن است باعث درد و ناراحتی در منطقه لگن شود که می‌تواند باعث مشکلاتی مانند درد پشت، سردرد و تحریک سیستم عصبی شود.

🟥 خستگی و افسردگی: برخی از زنان مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است به کرات احساس خستگی کنند و حتی به افسردگی بیفتند.

🟥 مشکلات ادراری: چسبندگی رحم ممکن است باعث اختلالات در عملکرد سیستم ادراری شود و باعث مشکلاتی مانند التهاب مجاری ادراری، نارسایی کلیه و بیماری‌های ادراری شود.

🟥 تغییر در دوره قاعدگی: چسبندگی رحم می‌تواند باعث تغییرات در دوره قاعدگی شود و باعث خروج خون غیرمعمول، خونریزی شدیدتر و یا دوره قاعدگی کوتاه‌تر شود.

لازم به ذکر است که هر کدام از این علائم ممکن است با دیگر علائم چسبندگی رحم ترکیب شده باشد و یا به صورت مستقل ظاهر شود. برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.

علل چسبندگی رحم

🟩 سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم معمولاً در اثر آسیب به بافت رحم ایجاد می شود. با این حال، برخی اوقات علت دقیق چسبندگی بیمار ناشناخته است و این موضوع مستلزم بررسی های دقیق تر است.

🟩 شایع ترین علت چسبندگی رحم، آسیب ناشی از یک عمل جراحی بر رحم است. اتساع و کورتاژ (D&C) یک عمل جراحی سرپایی رایج است که طی آن دهانه رحم کشیده شده و محتویات بافتی رحم برداشته می شود. اگرچه این عمل جراحی رایجی است، اما ممکن است به علت خطاهای جراحی، باعث بروز چسبندگی رحم شود.

🟩 چسبندگی رحم ممکن است به دنبال عوارض بارداری مانند خونریزی رحم پس از زایمان یا سقط جنین ایجاد شود. در موارد کمتر رایج، مشکلات زایمان که رحم را درگیر می کند مانند خونریزی غیر طبیعی می تواند چسبندگی اتفاق بیفتد.

🟩 همچنین، علل احتمالی دیگری نیز می‌تواند برای ایجاد چسبندگی رحم مسئول باشند. به عنوان مثال می‌توان به عفونت دیواره رحم (اندومتریت)، برداشتن فیبروم در حفره رحم، سزارین، و ابلیشن آندومتر (روشی جراحی که برای آسیب عمدی به پوشش رحم استفاده می‌شود و در آن دوره‌های قاعدگی سبک تر یا به طور کامل حذف می شوند) اشاره کرد.

🟩 در خصوص استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD) نیز، تصور این است که ممکن است باعث ایجاد چسبندگی رحم شود. دستگاه داخل رحمی (IUD) نوعی کنترل بارداری طولانی مدت است که در داخل رحم قرار می‌گیرد و برای مدتی یا حتی چندین سال در آنجا باقی می‌ماند. وقتی این دستگاه در بدن شما قرار می‌گیرد، همیشه خطر عفونت و ایجاد بافت زخمی وجود دارد، اما با این حال، IUD معمولاً با این بیماری مرتبط نیست.

درمان چسبندگی رحم

سندرم آشرمن یک عارضه جانبی است که معمولاً به دنبال جراحی های پزشکی خاصی مانند جراحی برای درمان بیماری‌ها و زخم‌های پوستی به وجود می‌آید. بافت زخمی که در این سندرم پیدا می‌شود، می‌تواند به دلیل تضعیف اعصاب و عروق در منطقه‌ای که پوشش آن تغییر داده شده، به وجود آید.

مشاوره با پزشک

برای پیشگیری از چسبندگی رحم، مهم است که هرگاه به جراحی ‌های پزشکی خاصی نیاز داشته باشید، با پزشک خود درباره خطرات احتمالی این بیماری صحبت کنید. پزشک شما است که تعیین می کند که آیا باید برای بررسی بافت های ترمیمی و جلوگیری از بروز سندرم آشرمن، قرار ملاقات‌های بعدی را تعیین کنید یا نه. همچنین، در صورتی که علائم سندرم آشرمن را تجربه کردید، باید به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید تا بهترین روش درمان را برای شما انتخاب کند.

روش های درمان

اگر چسبندگی‌های شما برای شما درد ایجاد نمی‌کند و قصد بارداری در آینده را ندارید، ممکن است اصلاً نیازی به درمان نداشته باشید. اما در غیر این صورت، انواع درمان‌های مختلفی وجود دارد که به شرح زیر است:

✅ جراحی: در صورتی که چسبندگی رحم شدید باشد، جراحی ممکن است لازم باشد. در این روش، پزشک با استفاده از عمل جراحی، بافت‌های ترمیم شده را جدا کرده و به حالت طبیعی بازگرداند. نوع جراحی بستگی به شدت چسبندگی و سطح تأثیر آن بر روی بافت رحم دارد.

✅  در موارد شدید، پزشک ممکن است نیاز به عمل جراحی باز روی شکم (لپاراسکوپی) داشته باشد. در این روش، پزشک با استفاده از ابزارهای جراحی برای جداسازی بافت چسبیده رحم اقدام می‌ کند. این روش دردناک تر از دیگر روش های جراحی است، اما بیماری هایی مانند التهاب در پوست و بافت محل عمل بعد از جراحی نیز می‌تواند وجود داشته باشد.

✅ درمان دارویی: برخی از داروها می‌توانند به کاهش التهاب، درد و عوارض چسبندگی رحم کمک کنند. این داروها ممکن است شامل ضد التهاب‌ها و هورمون‌های تنظیمی باشند.

✅ در روش های غیر جراحی، پزشک ممکن است از فیزیوتراپی و تمریناتی که برای کاهش التهاب و درد در منطقه رحم طراحی شده اند، استفاده کند.

✅ درمان طب سنتی: برخی از درمان‌های خانگی و طب سنتی می‌توانند به کاهش التهاب و عوارض چسبندگی رحم کمک کنند. هرچند که تأثیرات این روش‌ها علمی و دقیق اثبات نشده است، اما ممکن است برخی افراد باعث بهبود علائم شوند.

مشکل برای بارداری

اگر نگران از دست رفتن شانس بارداری هستید باید گفت که اینظور نیست و پس از درمان سندرم آشرمن، بارداری بازهم ممکن است رخ دهد. درست است که سندرم آشرمن معمولاً به دلیل چسبندگی رحم و بافت های اطراف آن، مشکلاتی مانند ناباروری را به وجود می‌آورد.

با درمان سندرم آشرمن، چسبندگی رحم و بافت های اطراف آن کاهش می‌یابد و این می‌تواند بهبودی شانس حاملگی و بارداری را به همراه داشته باشد. با این حال، لازم به ذکر است که عوامل دیگری مانند سن و وضعیت سلامتی شما، نقش مهمی در بارداری دارند.

پس تضمینی نسیت که پس از درمان سندرم آشرمن، بارداری صورت خواهد گرفت. لذا، پیش از برنامه‌ریزی برای بارداری بعد از درمان سندرم آشرمن، با پزشک خود مشورت کنید و در صورت نیاز به تست‌های بارداری و امنیت بارداری نیز پیش از شروع درمان مراجعه کنید.